Սփիւռքի հին համակարգի վերջաւորութիւնը

ՅԱՐՈՒԹ ԷՔՄԱՆԵԱՆ

Հայկական Սփիւռքին վրայ արեւը մայր չի մտներ: Ան տարածուած է ամենահսկայ երկիրներէն մինչեւ անծայրածիր ովկիանոսներու մէջ կորսուած կղզիներու վրայ: Հայկական Սփիւռքը հազարամեակէ մը աւելի տեւած իր պատմութեան ընթացքին իր մշակութային, տնտեսական, քաղաքական եւ թուային մարդուժի կշիռքի կեդրոնը բազմաթիւ անգամներ փոխած է երկրէ երկիր, կամ տարածաշրջանէ տարածաշրջան: Այսպէս օրինակ՝ որոշ ժամանակ արեւելեան Եւրոպայի մէջ եղած է սփիւռքի կշիռքի կամ ուժի կեդրոնը, ուրիշ ժամանակ` Հնդկաստանի կամ Պարսկաստանի մէջ, իսկ Կիլիկիոյ մէջ հայերը անգամ կրցած են պետականութիւն հաստատել: Թէեւ երկար կարելի է վիճիլ Պոլսոյ եւ այլ օսմանական տարածքներու մէջ ապրող հայութեան սփիւռք ըլլալ կամ չըլլալու հարցին մասին, սակայն կարելի է ըսել, որ հայկական բարձրաւանդակէն դուրս եւ առանց հայկական պետականութեան ապրող հայութեան ամենաստուար զանգուածները որոշ ժամանակ նաեւ գտնուած են Պոլսոյ մէջ, որ եղած է նաեւ աշխարհասփիւռ հայութեանհիմնական կեդրոններէն մէկը: 1915-ի Հայկական Ցեղասպանութենէն ետք այդ դերը կատարած են զանազան քաղաքներ եւ երկիրներ, ինչպէս՝ Փարիզը, Հալէպը, Պէրութը, Ամերիկան եւայլն: Այնուամենայնիւ, այսօր, այս բոլորին մէջ պէտք է մատնանշել Հալէպի եւ ընդհանրապէս Սուրիոյ հայութեան դերը, որպէս դասական Հայկական Սփիւռքի հիմնական կեդրոններէն մէկը, ինչու չէ, նաեւ ամենակարեւորը:

«Ձերոնք են բանաստեղծութիւններ, իմոնք` կենդանի էակներ են»

ՍԱՄՈԻԷԼ ՅՈՒՆԱՆԵԱՆ

Լրացաւ գիւմրեցի բանաստեղծուհի Տանիա Յովհաննիսեանի 64-ամեակը: Նրա կեանքը` 40 տարեկանում, ընդհատեց 88-ի երկրաշարժը: ՀԳՄ [Հայաստանի Գրողների Միութեան] Գիւմրու բաժանմունքի պատասխանատու քարտուղար Անդրանիկ Կարապետեանն իր գրչընկերուհուն` յետմահու, այսպիսի խօսք է յղել. «Բանաստեղծութիւնը երկնքում չէ, որ պիտի ապրի: Բանաստեղծութիւնն այստեղ է` քեզ մօտ: Քեզ հետ: Բաց տանդ դուռը, դուրս արի եւ մէկ բանաստեղծութիւնից կը տեղափոխուես միւսը: Կեանքը քնարերգութեան մի լիակատար ժողովածու է: Ընդհատուած կեանքը…որքան կիսատ մնացած չափածոյ հատորներ կան հայ գրականութեան մէջ»:

The Vessel That Carries it On: Armenian Language Classes at Rutgers University

Lori Cinar

 

With the exception of a few universities in California, and a couple of others throughout the country, Rutgers University, located in New Brunswick, N.J., is unique in its Armenian Studies Department, which offers both Armenian language and history classes. For nearly 20 years, Dr. Asbed Vassilian has been teaching Rutgers students Armenian in a rigorous four-part course that spans two years. This past semester, a group of students, including myself, were enrolled in the final installment of his class, each with a different story and a unique incentive for studying the language.

Ցանկ վնասակար եւ անօգուտ գրականութեան

ՀՐԱՆՏ ՏԷՐ-ԱԲՐԱՀԱՄԵԱՆ

Նայում եմ գրապահարաններիս եւ մտորում. հայերէն գրքերի քանի՞ տոկոսն են համապատասխանում «թունդ հայրենասիրութեան» կողմից առաջադրուող «ազգային անվտանգութեան» չափանիշներին: Արդիւնքում առաջարկում եմ կազմել հետեւեալ մօտաւոր ցանկը, որը հետագայում` լրա- եւ վերամշակման արդիւնքում կարող է ընդունել ի գիտութիւն եւ ի կատար Հայաստանի ապագայ ռազմահայրենասիրական կառավարութիւնը: Ցանկը բաժանում եմ հետեւեալ մասերի` ա. միանշանակ վնասակար գրքեր, բ. կասկածելի գրքեր, գ. անօգուտ գրքեր: